Rys.: Utopek
Rys.: Utopek

Kosiorze byli nojważniyjsi w czasie żniw, to tyż kożdy śnich musioł swoja kosa przirychtować, żeby niy dej Boże niy zawiodła go, jak trza od rana do wieczora kosić, bo pogoda pasowno, a i reż łozdrzelała do koszynio.
Starzik dycko rychtowoł dwie kosy, jedna krotko – do powalonyj rży, a drugo delszo – jak żyto stoło jak noleży. Kosiska se som strugoł z lipowego drzewa – bo kosa musi być lekko, co by szło niom majtać cołki dziyń. Do rży i pszynice, to trza tyż było kabłonk do kosiska prziprawić, żeby sie pokos kłod rowno i ubiyraczki miały mynij roboty. Kabłonk, abo łobłonk, to konsek wygniyntego, grubszego drota, kery jednym końcym styrczoł w kosisku kole baliczki, a drugi był przicisnyty ringiym pod klinkiym. Co rok starzik szukoł babki dwa razy, roz jak trza było trowa kosić, a drugi roz przed żniwami i dycko starka jom znajdowała, bo starzik jom wbijoł do gnotka, a ujec Francik potym drzewo romboł, to babka wyciongoł i fronknył kaj popadło. Klepanie kosy to była ważno rzecz, trza jom trzimać jednom rynkom na babce, a drugom sie trzimało młotek i polekuśku klupało po łostrzu kosy, żeby go jak nojciynszy zrobić, a reszta już noleżała do osełki, kerom kośnik szkyrtoł co jakiś czas przi koszyniu. Jak kosa była dobrze wyklepano i nabruszono, to sama kosiyła zboże, a kośnik niom yno majtoł i za kożdym zagnaniym kładło sie żyto w pokosie aże uciecha. Za starzikiym, jak kosiył, to dwie ubiyraczki niy napostykły wionzać snopkow, chocioż powrosła już starsze dziecka im robiyły i podowały.
Jak już wszystko było skoszone, to sie potym te snopki zbiyrało i stawiało koziołki. Taki koziołek to przeważnie mioł siedym snopkow, bo jedyn snopek ktoś przitrzimoł, a inksi żniwiorze obstawiali go naokoło sześcioma. Snopek z piyrszego koziołka na poczontku pola stawioł gospodorz, a gospodyni wstyrkała na szpicy zrobiony ze słomy krziż, żeby sie podarziło, dobrze obiyli sypało i żeby pogoda była fajno, co by szło wysuszyć i do stodoły skludzić. Czasym i to niy pomogło i chocioż sie robiło czopki ze słomy na wiyrchu koziołka, to jak sie pogoda popsuła, obiyli porosło na polu w snopkach.
Dziecka miały tyż wielko uciecha z tych koziołkow, bo zaczły wlazować do nich i bawić sie w szukanie. Lotało sie po bosoku po takim rżysku i czynsto sie przeżgało noga na tych odziymkach po życie. Trza było umieć lotać po rżysku, szłapami włoczyć i bulić te szpice, kere styrczały jak szpyndliki, a niy stompać z wiyrchu na doł.
Ale komu jo to pisza? Przeca dzisioj ni ma koziołkow na polach, ni ma babkow w gnotku i kośnikow, przijedzie kombajn i wszystko załatwi som.

2

Komentarze

  • rg9 na czasie 26 lipca 2008 06:15wszystko wporzadku ale se zdecyduj żyto abo reż
  • wdziynczny dziynkiuja 25 lipca 2008 07:15Panie Utopek, mom dopiero 35 lot, ale pamiyntom te czasy jak my sie do tych koziolkow chowali. Prawie zech o tym wszystkim zapomniol,bo jak pan pisze prziszly kombajny, a tak naprowda, to rolnikow tyz juz zabraklo. Bardzo mile wspominom te czasy i bardzo panu dziynkuja za malo i bardzo milo rajza w czasie.

Dodaj komentarz